Η σκηνοθετημένη από τον Κιούμπρικ προσελήνωση κι άλλες θεωρίες συνωμοσίας για διάσημες ταινίες {Της Ελίνας Τουκουσμπαλίδου}

Οι άνθρωποι αρέσκονται να πλάθουν σενάρια διαφορετικά από τις επίσημες εκδοχές των γεγονότων, πιο σκοτεινά και μυστηριακά, που εξάπτουν την περιέργεια και προκαλούν δέος. Έτσι και στον κινηματογράφο, πολλοί καχύποπτοι συνωμοσιολόγοι θέλησαν να ερμηνεύσουν τις ταινίες με μια δεύτερη ανάγνωση. Σε κάποιους ίσως να φαίνονται ακραίες και υπερβολικές οι θεωρίες αυτές, μα μια πολυπληθής μερίδα ανθρώπων τις λαμβάνει ως αληθινές. Ακολουθούν πέντε παραδείγματα διάσημων ταινιών που ήγειραν συνωμοσιολογικά σενάρια και γέννησαν ερωτήματα στο κοινό.

‘Η Λάμψη’ (1980)

Η αγαπημένη μου θεωρία συνωμοσίας αφορά την ταινία ‘Η λάμψη’, η οποία φέρεται πως αποτελεί την απολογία του Στάνλεϊ Κιούμπρικ για την σκηνοθετημένη προσελήνωση του 1969. Συγκεκριμένα λέγεται πως στην καρδιά του ψυχρού πολέμου, οπού οι Σοβιετικοί και οι Αμερικανοί κυριεύονταν από οξύ ανταγωνισμό, και με την υπόσχεση του Τζον Κέννεντι για προσελήνωση των αστροναυτών της NASA, πριν το 1970 να εκκρεμεί, η κυβέρνηση προσέλαβε τον Κιούμπρικ για να σκηνοθετήσει το γεγονός. Άλλωστε, ένα χρόνο πριν, είχε κυκλοφορήσει μια από τις σπουδαιότερες ταινίες του σκηνοθέτη, η ‘Οδύσσεια του διαστήματος’. Σύμφωνα με τους συνωμοσιολόγους, ο Κιούμπρικ, επιθυμώντας να ζητήσει συγνώμη για τη συμμετοχή του στην απάτη, έδωσε κάποια λανθάνοντα στοιχεία στην ταινία του ‘Η λάμψη’. Συγκεκριμένα, ως αποδείξεις της θεωρίας παρατίθενται : Η μπλούζα που φοράει ο μικρός Ντάνι και γράφει Apollo 11, το δωμάτιο 237 που είναι αναφορά στην απόσταση Γης και Σελήνης (237.000 μίλια), τα δίδυμα κορίτσια που συμβολίζουν το πρόγραμμα ‘Gemini Space’ της NASA και η δακτυλογραφημένη φράση ‘All work and no play’ που φέρει ομοιότητα με το A11 (Apollo 11). Βέβαια η συγκεκριμένη ταινία αποτέλεσε βορά και για άλλες θεωρίες, όπως οτί ο πρωταγωνιστής έιναι ο διάβολος, οτί είναι αλληγορία του ολοκαυτώματος ή οτί συμβολίζει τον αρχαιοελληνικό μύθο του Θησέα και του Μινώταυρου.

‘Peter Pan’ (1953)

Το παραμύθι του Πίτερ Παν και η ομότιτλη ταινία της Ντίσνεϊ είναι γνωστή σε όλους. Πρόκειται για ένα μαγικό αγόρι που οδηγεί τα παιδιά στη χώρα του ποτέ, οπού υπάρχουν νεράιδες, γοργόνες και πειρατές, ζούνε όλοι μαζί φανταστικές περιπέτειες και δεν μεγαλώνουν ποτέ. Σύμφωνα όμως με μια θλιβερή θεωρία, ο Πίτερ Παν είναι ένας άγγελος θανάτου, που οδηγεί τα παιδιά στον παράδεισο. Ο μόνος λόγος για τον οποίο δεν μεγαλώνουν ποτέ έιναι διότι είναι νεκρά. Προς ενίσχυση της θεωρίας, ο αδελφός του Τζέιμς Μπάρι, του δημιουργού του έργου πέθανε μόλις στα 13 του χρόνια και ο ίδιος πολλές φορές έλεγε ότι πήγε στη χώρα του ποτε.

‘Pulp Fiction’ (1994)

Το Pulp Fiction είναι μια εμβληματική ταινία. Θεωρείται ως η καλύτερη ταινία του Κουέντιν Ταραντίνο, με τη βία και το χιούμορ να εναλλάσσονται, προκαλώντας αμείωτο ενδιαφέρον και οδηγώντας στην κάθαρση. Το σπουδαιότερο ερώτημα που γέννησε όμως αφορά το περιεχόμενο του χαρτοφύλακα, που ανέλαβαν οι Τζουλς και Βίνσεντ να επιστρέψουν στον ιδιοκτήτη του, ο οποίος δεν είναι άλλος από τον Μαρσέλους Γουάλας. Η πιο δημοφιλής θεωρία θέλει μέσα στον χαρτοφύλακα να βρίσκεται η ψυχή του Γουάλας, που την είχε πουλήσει στο διάβολο και προσπάθησε να την επανακτήσει. Αξιοσημείωτο, μάλιστα, είναι πως ο συνδυασμός που τον ανοίγει είναι ο αριθμός 666. Επιπρόσθετα, στην αρχή του έργου ο Γουάλας εμφανίζεται φορώντας ένα χανζαπλάστ στο πίσω μέρος του κεφαλιού του, σημείο απ’ όπου, σύμφωνα με τη Βίβλο, ο διάβολος αφαιρεί και παίρνει την ψυχή ενός ανθρώπου. Οι συνωμοσιολόγοι διατείνονται πως γι’ αυτό το λόγο ο Τζουλς είναι διατεθειμένος να δώσει χρήματα στους ληστές στο τέλος της ταινίας, μα όχι τον χαρτοφύλακα. Επιπλέον, γι’ αυτό το λόγο το περιεχόμενο εκπέμπει φως και όσοι το βλέπουν θαμπώνονται και το θαυμάζουν.

‘Τιτανικός’ (1997)

Η ταινία των έντεκα Όσκαρ, των εξεζητημένων εφέ και της απόλυτης εισπρακτικής επιτυχίας δεν έμεινε αλώβητη από την περιέργεια και τις πολλαπλές αναγνώσεις των συνωμοσιολόγων. Στο φιλμ παρουσιάζεται μια ρομαντική μυθοπλαστική ιστορία αγάπης, αυτή του Τζακ και της Ρόουζ, συγκερασμένη με την απεικόνιση των ιστορικών γεγονότων του ναυαγίου του Τιτανικού το 1912. Το αγνό ρομάντζο όμως, σύμφωνα με τους συνωμοσιολόγους, δεν υπήρξε ποτέ και ο Τζακ ήταν απλά αποκύημα του άρρωστου μυαλού της Ρόουζ, που έπασχε από βαριάς μορφής κατάθλιψη. Η 17χρονη πρωταγωνίστρια ήταν εγκλωβισμένη σε έναν αρραβώνα χωρίς αγάπη, με τον μέλλοντα σύζυγό της να την κακομεταχειρίζεται και την μητέρα της να της προκαλεί άγχος και πίεση. Έτσι επινόησε τον Τζακ, που προσωποποίησε την εσωτερική της δύναμη, τη βοήθησε να γλιτώσει την αυτοκτονία και να βρει ξανά λόγο για να ζει και να προσπαθεί για το καλύτερο. Άλλωστε, η υπερήλικη Ρόουζ αναφέρει πως δεν υπήρξαν πουθενά στοιχεία για τον Τζακ, ούτε φυσικά φωτογραφίες του. Βέβαια, η θεωρία στερείται σταθερότητας και αξιοπιστίας, καθότι στην ταινία ο Τζακ αλληλεπιδρούσε και με άλλους επιβάτες του πλοίου, ενώ είχε ζωγραφίσει και το διάσημο σχέδιο της γυμνής αγαπημένης του.

‘Ψάχνοντας το Νέμο’ (2003)

Η ιστορία αφορά έναν πατέρα, τον Μάρλιν, που αγαπά το παιδί του και διασχίζει ολόκληρο τον ωκεανό για να το βρει. Μαζί του ταξιδεύει και η φίλη του η Ντόρι. Μια θεωρία συνωμοσίας ισχυρίζεται πως ο Νέμο δεν υπήρξε ποτέ, απλά ο Μάρλιν, έχοντας χάσει τη γυναίκα και τα παιδιά του από ένα τεράστιο ψάρι που τους κατασπάραξε, αντιμετωπίζει τα πέντε στάδια του πόνου και της θλίψης. Ξεκινάει με άρνηση (δεν ήθελε να αφήσει το Νέμο να πάει στο σχολείο διότι δεν θα ήταν ασφαλής), έπειτα νιώθει οργή (μαλώνει αυστηρά τον γιο του που δεν συμμορφώνεται υπό τον έλεγχό του), περνάει στη διαπραγμάτευση (επινοεί μια φίλη που θα τον βοηθήσει να εντοπίσει το παιδί του), οδηγείται στην απόγνωση (αντικρύζει το Νέμο να παρασύρεται και τελικά να χάνεται μέσα στην αποχέτευση) και τελικά αποδέχεται το γεγονός, καταλήγοντας πως πρέπει να ηρεμήσει, να το αφήσει στην άκρη και να προχωρήσει παρακάτω. Επιπρόσθετα, η λέξη Νέμο στα λατινικά σημαίνει κανένας. Σύμφωνα με μια άλλη θεωρία η Ντόρι πάσχει από παροδική απώλεια μνήμης, διότι έγινε μάρτυρας της δολοφονίας των γονιών της, όταν βρισκόταν σε νεαρή ηλικία. Μάλιστα λέγεται πως το γνωστό μότο της ‘κολυμπάμε’ (just keep swimming) της το είχε πει ο πατέρας της, λίγο πριν πεθάνει για να την ωθήσει να γλιτώσει. Οπότε εκείνη έμαθε να κολυμπάει, να χάνεται στη θάλασσα και να πασχίζει απεγνωσμένα να ανακαλέσει το παρελθόν της. Γι’ αυτό το λόγο είναι τόσο πρόθυμη να βοηθήσει τον Μάρλιν να βρει τον γιο του που χάθηκε. Βέβαια η θεωρία είναι ανίσχυρη, αφού στην ταινία 'Ψάχνοντας τη Ντόρι’ (2016) εκείνη επανενώνεται με τους γονείς της, έπειτα από ένα επεισοδιακό ταξίδι.

Οι θεωρίες συνωμοσίας και τα εναλλακτικά σενάρια προκαλούν σίγουρα ενδιαφέρον και γοητεύουν το κοινό. Εντούτοις, κατά πάσα πιθανότητα δεν ευσταθούν και αφορούν μόνο υποθέσεις και αποδόσεις μερικών καχύποπτων θεατών. Μπορεί βέβαια και όχι. Αυτό εσείς θα το κρίνετε...

Ελίνα Τουκουσμπαλίδου

Σπουδάστρια Δημοσιογραφίας ΙΙΕΚ ΔΕΛΤΑ Ιωαννίνων