Οι βροχές που πέφτουν τις τελευταίες ημέρες δεν αλλάζουν την εικόνα της φετινής χειμερινής περιόδου, η οποία χαρακτηρίστηκε από μεγάλη ανομβρία και υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες. Ειδικά οι πολύ περιορισμένες κατακρημνίσεις βροχής ή χιονιού προκαλούν εξαιρετικά αρνητικές συνέπειες (π.χ. υδροφόρος ορίζοντας, άρδευση, ύδρευση) και απειλή για μια πύρινη καλοκαιρινή περίοδο, καθώς δημιουργείται ξερή καύσιμη ύλη μέσα στα δάση.«Όσο πιο ξηρή και θερμή είναι η χειμερινή περίοδος τόσο πιο μεγάλες είναι οι πιθανότητες να δούμε το καλοκαίρι μεγάλες πυρκαγιές. Αυτό συνέβη ώς ένα βαθμό πέρυσι. Ο φετινός χειμώνας χαρακτηρίστηκε από ακόμα μεγαλύτερη ανομβρία, δημιουργώντας εύλογες ανησυχίες», αναφέρει στην «Κ» ο δασολόγος Θανάσης Μπουζινέκης, πρόεδρος της Πανελλήνιας Κίνησης Δασολόγων.
Ήδη σε περιοχές που έχουν πληγεί από ιδιαίτερη ανομβρία φέτος, υπάρχει μεγάλη ανησυχία για τη θερινή περίοδο. Στη Ρόδο, για παράδειγμα, η πρώτη δασική πυρκαγιά του 2016 εκδηλώθηκε τον Φεβρουάριο (!), θέτοντας σε επιφυλακή την Πυροσβεστική Υπηρεσία. Εκπληκτοι οι πυροσβέστες που κινούνταν με τα οχήματά τους για να σβήσουν τη φωτιά, είδαν να σηκώνουν σκόνη στο πέρασμά τους! «Παρόμοιες συνθήκες έχουμε το καλοκαίρι», έλεγαν μεταξύ τους, ενώ υπήρχε προβληματισμός μήπως φέτος αντιμετωπίσουν υψηλές θερμοκρασίες, ξηρασία και πυρκαγιές καλοκαιριού πολύ νωρίτερα, από τον Απρίλιο και τον Μάιο κιόλας.
Αντίστοιχα, στα τέλη Φεβρουαρίου καταγράφηκαν πυρκαγιές σε αρκετά μέρη της Νότιας Ελλάδας, όπως για παράδειγμα στη Μεσσηνία και στην Κρήτη. Σε μεγάλο βαθμό αυτές οι φωτιές οφείλονται στο κάψιμο αγριόχορτων από γεωργούς, οι οποίες όμως εμφάνιζαν τάση μεγαλύτερης εξάπλωσης. Στην περιοχή Κάμπου του Νομού Χανίων οι ισχυροί άνεμοι δυνάμωσαν μια φωτιά, με τους ντόπιους «εμπειρικά» να συνδέουν τη μεγάλη επέκτασή της με την ανομβρία.
Ανησυχούν τα στελέχη και οι ειδικοί επιστήμονες (μετεωρολόγοι και δασολόγοι) της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας; Αναμφίβολα παρακολουθούν από κοντά τις εξελίξεις. Σε κάθε περίπτωση σημειώνουν πως οι κλιματικές συνθήκες φέτος χαρακτηρίζονται όντως από υψηλή ανομβρία, που είναι ο κύριος παράγοντας για τη μείωση της αντιπυρικής άμυνας των δασών. «Παρ’ όλα αυτά είναι ακόμα νωρίς για να βγάλουμε συμπέρασμα για το τι ακριβώς θα συμβεί το καλοκαίρι. Η απειλή υπάρχει, αλλά σε ποιο επίπεδο θα διαμορφωθεί και σε ποιο βαθμό θα εκδηλωθεί εξαρτάται από δύο παράγοντες: πρώτον, σε τι επίπεδα βροχής θα κινηθούν οι επόμενοι δύο μήνες, ο Μάρτιος και ο Απρίλιος, οι οποίοι συχνά δίνουν αρκετές βροχές. Δεύτερον, ποιες θα είναι οι μετεωρολογικές συνθήκες του καλοκαιριού, που κανείς δεν μπορεί να προβλέψει από τώρα», σημειώνουν.
«Προσανάμματα»
Γιατί όμως είναι κρίσιμο μέγεθος «το πόσο νερό» έχουν δεχθεί τα υλικά του δάσους, που αποτελούν την καύσιμη ύλη (από τις πευκοβελόνες και τα ξερά ξύλα μέχρι τα κλαδιά των θάμνων και τα δέντρα); Η περιεχόμενη υγρασία στην καύσιμη ύλη, δηλαδή η ποσότητα σε γραμμάρια νερού που περικλείεται σε κάθε γραμμάριο ξερής βιομάζας, παίζει έναν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στη «συμπεριφορά» της φωτιάς, σημειώνει το Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων. Οσο μεγαλύτερη η περιεχόμενη υγρασία τόσο περισσότερη ενέργεια απαιτείται για να ανεβεί η θερμοκρασία της καύσιμης ύλης στους 300 βαθμούς Κελσίου και να αναφλεγεί, καθώς πρέπει πρώτα να εξατμισθεί το περιεχόμενο νερό στους 100 βαθμούς Κελσίου. Η θέρμανση και η εξάτμιση του νερού απαιτούν πολύ μεγάλα ποσά ενέργειας. Ετσι η προθέρμανση και ανάφλεξη της καύσιμης ύλης καθυστερεί, επηρεάζοντας αντίστοιχα και τη συνολική συμπεριφορά της φωτιάς.
Η υγρασία που εμπεριέχεται στη νεκρή καύσιμη ύλη των δασών (ξερά φύλλα, κλαδιά κ.λπ.) οφείλεται και εξαρτάται από τις συνθήκες του περιβάλλοντος. Η έκθεση στον ήλιο, η θερμοκρασία του αέρα, η βροχή αλλά και η σχετική υγρασία επηρεάζουν την περιεκτικότητα σε νερό της νεκρής καύσιμης ύλης, η οποία κυμαίνεται συνήθως μεταξύ 2%- 30%. Η νεκρή καύσιμη ύλη των δασών και ειδικά τα υλικά με μικρότερα μεγέθη είναι τα προσανάμματα των πυρκαγιών, που όσο πιο ξερά είναι τόσο πιο εύκολα πιάνουν φωτιά.
Πηγή:Kαθημερινή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου