Τρίτη 20 Μαΐου 2014

Διαγωνισμός για το «σημαντικότερο επιστημονικό πρόβλημα του κόσμου»


Πριν από 300 χρόνια, η βρετανική κυβέρνηση πραγματοποίησε διαγωνισμό για ένα από τα σημαντικότερα τεχνικά προβλήματα της εποχής, τον προσδιορισμό του γεωγραφικού μήκους στα πλοία. Τρεις αιώνες μετά, ο διαγωνισμός αναβιώνει, αυτή τη φορά για ένα επιστημονικό πρόβλημα που θα ψηφίσει το κοινό.Το Longitude Prize, το οποίο είχε ανακοινωθεί πέρυσι από τον βρετανό πρωθυπουργό Ντέιβιντ Κάμερον, παίρνει το όνομά του από το Longitude Act, ή Νόμο για το Γεωγραφικό Μήκος, το νόμο που ψήφισε η βρετανική κυβέρνηση το 1714 για να διεξαγάγει τον αρχικό διαγωνισμό. Το νέο βραβείο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 10 εκατ. λιρών (12 εκατ. ευρώ), ποσό που προσφέρει το Συμβούλιο Τεχνολογικής Στρατηγικής της βρετανικής κυβέρνησης.

Η επιτροπή του βραβείου, αποτελούμενη από 100 επιστήμονες, συνέταξε μια λίστα με έξι κατηγορίες προβλημάτων που απασχολούν σήμερα την ανθρωπότητα. Από τις 22 Μαΐου έως τις 25 Ιουνίου, το κοινό θα μπορεί να επιλέγει την κατηγορία που επιθυμεί στο δικτυακό τόπο του BBC Horizon, της διάσημης σειράς επιστημονικών ντοκιμαντέρ που συμπληρώνει φέτος 50 χρόνια.

Μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος της ψηφοφορίας, επιστήμονες και εφευρέτες σε όλο τον κόσμο θα έχουν περιθώριο πέντε ετών να προτείνουν λύσεις. Ο νικητής του βραβείου θα ανακοινωθεί από την οργάνωση Nesta για την προώθηση της καινοτομίας.

Οι έξι κατηγορίες είναι:


  • Πτήση: Πώς μπορούμε να πετάξουμε χωρίς να βλάπτουμε το περιβάλλον;
  • Τρόφιμα: Πώς μπορούμε να εξασφαλίσουμε θρεπτικά και αειφόρα τρόφιμα;
  • Αντιβιοτικά: Πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την αύξηση των ανθεκτικών μικροβίων;
  • Παράλυση: Πώς μπορούμε να την θεραπεύσουμε;
  • Νερό: Πώς μπορούμε να εξασφαλίσουμε ασφαλές και καθαρό νερό για όλους;
  • Άνοια: Πώς να βοηθήσουμε τους ασθενείς να ζουν αυτόνομα για περισσότερο χρόνο;
Ο εφευρέτης που κέρδισε τις 20.000 λίρες του αρχικού Longitude Prize ήταν ο ωρολογοποιός Τζον Χάρισον (John Harrison), ο οποίος εφηύρε έναν ακριβή χρονογράφο.
Την εποχή του Χάρισον υπήρχε ήδη μια μέθοδος για τον προσδιορισμό του γεωγραφικού μήκους στα πλοία: οι ναυτικοί χρησιμοποιούσαν δύο ρολόγια, από τα οποία το ένα κρατούσε πάντα την ώρα που είχε το λιμάνι και το άλλο ρυθμιζόταν κάθε μέρα με βάση τη θέση του ήλιου, οπότε έδειχνε την αστρονομική ώρα.
Η διαφορά ανάμεσα στα δύο ρολόγια μπορεί να δώσει το γεωγραφικό μήκος, όμως τα ρολόγια εκείνης της εποχής επηρεάζονταν από την υγρασία και τις μεταβολές της θερμοκρασίας και δεν προσέφεραν αρκετή ακρίβεια.
Ο Τζον Χάρισον χρειάστηκε αρκετά χρόνια μέχρι να πείσει τους διοργανωτές του διαγωνισμού ότι το ακριβές ρολόι του έλυνε το πρόβλημα.
Η επιτυχία του ενέπνευσε επίσης έναν ακόμα διαγωνισμό, ο οποίος ίσως δώσει λύσει σε ένα ακόμα πρόβλημα.

Δεν υπάρχουν σχόλια: