*Της Ελίνας Τουκουσμπαλίδου
Στόλισμα δέντρου, παρασκευή γλυκισμάτων, τραγούδι καλάντων· αυτά τα έθιμα είναι οικεία προς τους περισσότερους ανθρώπους του πλανητικού χωριού, που γιορτάζουν τα Χριστούγεννα. Οι παρακάτω παραδόσεις όμως, διαφέρουν αρκετά και μοιάζουν ιδιαίτερα πρωτότυπες και ασυνήθιστες, ως προς τον εορτασμό των Χριστουγέννων. Ακολουθούν έξι περίεργα έθιμα από όλο τον κόσμο.
Χριστουγεννιάτικο δείπνο στα KFC (Ιαπωνία)
Το ισχυρό μάρκετινγκ και η διαφήμιση κατέστησαν στις συνειδήσεις των Ιαπώνων πολιτών, το γεύμα στα καταστήματα ‘KFC’ (Kentucky fried chicken) χριστουγεννιάτικη συνήθεια. Συγκεκριμένα στις 25 Δεκεμβρίου 1974, με το σλόγκαν ‘Κεντάκι για τα Χριστούγεννα’ (Kentucky for Christmas) κατάφεραν να ωθήσουν σωρεία ανθρώπων στα καταστήματά τους, και έκτοτε ο αριθμός όλο και αυξάνεται, αποφέροντας τεράστια χρηματικά οφέλη στην εταιρεία. Σημειωτέον δε, πως τα Χριστούγεννα δεν είναι εθνική γιορτή για την Ιαπωνία, παρά ένα ξενικό και δυτικώς ορμώμενο έθιμο, όπως είναι, άλλωστε, και το Χάλοουιν για την Ελλάδα.
Οιωνός γάμου ή μοναξιάς (Τσεχία)
Στην Τσεχία οι νεαρές ανύπαντρες κοπέλες, το πρωί της παραμονής των Χριστουγέννων, χρησιμοποιούν ένα παπούτσι για να μάθουν, αν πρόκειται να παντρευτούν στο νέο έτος. Στέκονται στην πόρτα του σπιτιού τους, με την πλάτη γυρισμένη και πετούν, προς τα πίσω και πάνω από τον ώμο τους, ένα παπούτσι. Εάν δείχνει με τα δάκτυλα την πόρτα, όταν προσγειωθεί, αυτό σημαίνει πως η γυναίκα θα παντρευτεί σύντομα, ενώ αν μπροστά στην πόρτα βρεθεί το τακούνι, τα νέα για εκείνες που επιθυμούν να νυμφευθούν είναι δυσοίωνα. Με αυτόν τον ευφάνταστο και αστείο τρόπο, οι κοπέλες επιθυμούν να λάβουν μια γεύση για την έκβαση της ερωτικής τους ζωής στο άμεσο μέλλον.
Καινά δαιμόνια που λατρεύουν τα σκουπόξυλα (Νορβηγία)
Κάθε παραμονή Χριστουγέννων οι Νορβηγοί κρύβουν τα σκουπόξυλά τους, ώστε να μη προσελκύσουν κακά πνεύματα στο σπίτι τους. Ο θρύλος θέλει μάγισσες, δαίμονες και τέρατα να αναζητούν, στις αυλές των σπιτιών, σκούπες, για να τις καπηλευτούν και να πετάξουν μ’ αυτές. Οπότε, οι άνθρωποι μεριμνούν, το βράδυ εκείνο απομακρύνουν, τα εν λόγω αντικείμενα από τα ορατά σημεία και φυσικά αποφεύγουν το καθάρισμα. Τα δαιμόνια αυτά θυμίζουν αρκετά τους καλικάντζαρους της Ελληνικής παράδοσης, σε μια πιο σκοτεινή και ανατριχιαστική μορφή.
Η καλοσυνάτη γριά Μπεφάνα – υποκατάστατο του Άγιου Βασίλη (Ιταλία)
Μολονότι ο Άγιος Βασίλης μονοπωλεί με την παρουσία του σε όλο τον κόσμο, τα Χριστούγεννα, ωστόσο, αντί γι’ αυτόν, στην Ιταλία τα παιδιά προσμένουν την άφιξη της μάγισσας Μπεφάνα για να λάβουν τα δώρα τους. Σύμφωνα με τον μύθο η Μπεφάνα, στις 24 Δεκεμβρίου, συνάντησε τους τρεις μάγους, τους φιλοξένησε, τους παρέθεσε γεύμα και τους έδειξε τον δρόμο για να εντοπίσουν τον Χριστό, αλλά δεν τους ακολούθησε, διότι ήταν απασχολημένη. Αργότερα μετάνιωσε που δεν παρευρέθη στη θεία γέννηση και έκτοτε ταξιδεύει όλο τον κόσμο με τη σκούπα της, μοιράζοντας δώρα και παιχνίδια στα καλά παιδιά και κάρβουνο στα άτακτα, ελπίζοντας να συναντήσει επιτέλους ανάμεσα σε αυτά και τον Ιησού. Προϊόν της Ιταλικής λαογραφίας, η Μπεφάνα είναι δημοφιλής στη χώρα και απεικονίζεται ως χαρωπή, αλλά και άσχημη γρια, που κρατάει συνεχώς ένα σκουπόξυλο. Το όνομά της προέρχεται από την Ελληνική λέξη ‘επιφάνια’.
Περίπατος στα νεκροταφεία (Φινλανδία)
Αφού έχουν απολαύσει το θερμόλουτρο σε μια σάουνα και αφού έχουν γευματίσει ευχαρίστως, οι άνθρωποι στην Φινλανδία συνηθίζουν να επισκέπτονται τα νεκροταφεία, να ανάβουν πολλά κεριά και να αφήνουν μικρά φανάρια στους τάφους. Η διαδικασία διαδραματίζεται το βράδυ και η ατμόσφαιρα με το έρεβος, το χαμηλό φως και το παχύ χιόνι γίνεται σαγηνευτική, παρότι φαντάζει απόκοσμη. Η μέρα των Χριστουγέννων είναι προφανώς αφιερωμένη στους εκλιπόντες, αφού αποτελεί πατροπαράδοτο έθιμο η τίμηση της θύμησής τους. Μάλιστα, το βράδυ της παραμονής οι άνθρωποι συνηθίζουν να αφήνουν λίγα από τα εδέσματά τους και να μην κοιμούνται στα κρεβάτια τους, ώστε οι νεκροί να έχουν την ευκαιρία να δειπνήσουν και έπειτα να κοιμηθούν ήρεμοι.
Η φιλεύσπλαχνη αράχνη - διακοσμήτρια (Ουκρανία)
Στην Ουκρανία οι άνθρωποι θεωρούν δείγμα καλής τύχης να εντοπίσουν τυχαία ιστό αράχνης την ημέρα των Χριστουγέννων. Αυτή η πεποίθηση βασίζεται σε μια λαογραφική παράδοση, σύμφωνα με την οποία, μια χήρα γυναίκα και τα παιδιά της, είδαν το δέντρο τους να στολίζεται από τους ιστούς μιας αράχνης, καθότι η ένδειά τους δεν τους επέτρεπε να αγοράσουν στολίδια. Η αράχνη στόλιζε ολονυκτίς το δέντρο, ενώ το πρωί, όταν οι ακτίνες του ηλίου έλαμψαν μες στο σπίτι, οι ιστοί μετατράπηκαν σε χρυσό και ασήμι. Έτσι η γυναίκα και τα τέκνα της δεν στερήθηκαν ποτέ ξανά τίποτα. Οι Ουκρανοί λοιπόν τα Χριστούγεννα κρύβουν χειροποίητους ιστούς στα δέντρα τους και θεωρούν καλότυχο όποιον τους ανακαλύψει. Η ιστορία μοιάζει βγαλμένη από παραμύθι, έτσι το έθιμο επιβιώνει στις μέρες μας, διότι είναι ιδιαίτερα αγαπητό στην χώρα.
Τα έθιμα αυτά φαντάζουν απολύτως ξένα για την δική μας κουλτούρα, παρότι οι άνθρωποι που τα διατηρούν μέχρι σήμερα, πιστεύουν στην αξία τους και τα θεωρούν ευχάριστα και σημαντικά. Ίσως βέβαια, εάν επανεξετάσουμε και τους δικούς μας θρύλους, να διαπιστώσουμε πως τα παραπάνω έθιμα δεν είναι και τόσο εξεζητημένα. Άλλωστε οι άνθρωποι των κρατών αυτών δεν θα θεωρούσαν περίεργες κάποιες δικές μας παραδόσεις, όπως αυτή των καλικάντζαρων, του στολισμού καραβιού τα Χριστούγεννα ή του σπάσιμου ροδιών την πρωτοχρονιά;
Ελίνα Τουκουσμπαλίδου
*Σπουδάστρια Δημοσιογραφίας ΙΙΕΚ ΔΕΛΤΑ Ιωαννίνων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου