Κυριακή 18 Ιανουαρίου 2015

Το ψηφιακό αντίγραφο ενός επίγειου παραδείσου

Διεθνής ερευνητική κοινοπραξία θα επιχειρήσει για πρώτη φορά να αντιγράψει σε ψηφιακή μορφή ένα ολόκληρο οικοσύστημα. Το φιλόδοξο σχέδιο θα δημιουργήσει το εικονικό αντίγραφο της Μουρέα, ενός τροπικού, παραδεισένιου νησιού στον Ειρηνικό. Το ερευνητικό πρόγραμμα, με την ονομασία Moorea IDEA, υπόσχεται έτσι να βελτιώσει τις προσπάθειες για μοντελοποίηση των οικοσυστημάτων και την πρόβλεψη των ανατροπών που επιφέρει η ανθρώπινη δραστηριότητα. 


Η Μουρέα, ένας δημοφιλής τουριστικός προορισμός στη Γαλλική Πολυνησία, δίπλα στο μεγαλύτερο νησί της Ταϊτής, είναι ιδανικό για την ερευνητική προσπάθεια: πρώτον, έχει έκταση μόλις 134 τετραγωνικά χιλιόμετρα και ο μόνιμος πληθυσμός δεν ξεπερνά τα 17.000 άτομα. Δεύτερον, η Μουρέα είναι επιπλέον ένα από τα πιο καλά μελετημένα νησιά του κόσμου, με συνεχή παρουσία γάλλων ερευνητών από τη δεκαετία του 1970. Από τη δεκαετία του 1980 λειτουργεί εκεί και ο «Σταθμός Γκαμπ» του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ, το οποίο συμμετέχει τώρα και στο Moorea IDEA.

Όπως αναφέρει ο δικτυακός τόπος του περιοδικού Nature, το εικονικό μοντέλο του νησιού θα στηθεί πάνω σε έναν «σκελετό» για τη συγκέντρωση μιας πληθώρας ερευνητικών δεδομένων. Θα προσφέρει μια τρισδιάστατη απεικόνιση της Μουρέα, περίπου σαν το Google Earth, στην οποία οι ερευνητές θα μπορούν να ζουμάρουν και να εστιάσουν σε επιμέρους σετ δεδομένων.

Τα δεδομένα του εικονικού νησιού θα προέλθουν μεταξύ άλλων από το Moorea Biocode Project, το οποίο δημιουργεί καταλόγους της γενετικής υπογραφής όλων των ειδών του νησιού που έχουν μέγεθος πάνω από ένα χιλιοστό.

Οι κατάλογοι αυτοί επιτρέπουν την γρήγορη ταυτοποίηση ειδών και προσφέρουν μια εικόνα για το πού ζει κάθε είδος και το ποια είδη τρώνε ποια. Τα δεδομένα αυτά θα συνδυαστούν με μετρήσεις των ωκεάνιων ρευμάτων και των μετεωρολογικών συνθηκών, ακόμα και με πληροφορίες για την πληθυσμιακή πυκνότητα και τις τιμές των ακινήτων.

Απώτερος στόχος της προσπάθειας είναι να επιτρέψει στους οικολόγους να προβλέπουν τι επιδράσεις θα μπορούσαν να έχουν στο οικοσύστημα οι ανθρώπινες παρεμβάσεις. Για παράδειγμα, πώς θα άλλαζε το τοπικό οικοσύστημα με την κατασκευή ενός ξενοδοχείου; Τι επιπτώσεις στο τροφικό πλέγμα θα έφερνε η εξαφάνιση ενός είδους.

Σίγουρα είναι ένας φιλόδοξος στόχος, όχι όμως ανέφικτος. Όπως σχολιάζει ο Νιλ Ντέιβις του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ, ένας από τους εμπνευστές του Moorea IDEA, «δεν θα μπορέσουμε ποτέ να έχουμε ακριβείς προβλέψεις, πρέπει όμως να έχουμε τρόπο να μοντελοποιούμε διαφορετικά σενάρια».

Οι 80 εταίροι του προγράμματος προσπαθούν τώρα να εξασφαλίσουν χρηματοδότηση 5 εκατομμυρίων δολαρίων για τα πρώτα τρία χρόνια του εγχειρήματος.

Δεν υπάρχουν σχόλια: