Πως θα δοθούν 562 νησιά σε ιδιώτες

Με το μοντέλο της παραχώρησης για 100 χρόνια σχεδιάζει η κυβέρνηση να αξιοποιήσει ακατοίκητες βραχονησίδες. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) προέκυψε ότι στο χαρτοφυλάκιο της περιουσίας ακινήτων του Δημοσίου περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, και 562 νησιά ή νησίδες. Από αυτό το σύνολο θα εξεταστούν οι πιο ώριμες περιπτώσεις, ωστόσο «σε καμιά περίπτωση δεν πρόκειται να ξεπουληθούν, αλλά να μετατραπεί ένα άγονο (που δεν χρησιμοποιείται) έδαφος σε ένα κεφάλαιο, το οποίο μπορεί να αποδώσει έσοδα, σε μια σωστή τιμή», όπως ανέφερε ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς στη συνέντευξη που έδωσε στη γαλλική εφημερίδα «Le Monde». Πάντως την πρώτη φορά που ακούστηκε μια άλλη παραλλαγή του συγκεκριμένου θέματος το 1992 προκλήθηκε σάλος, που παραλίγο να ρίξει την κυβέρνηση Μητσοτάκη.

Οι ακατοίκητες βραχονησίδες θα μπορούσαν να έχουν εμπορική εκμετάλλευση για ιχθυοκαλλιέργεια, ηλιακά πάρκα, αιολικά πάρκα, μονάδες αφαλάτωσης και τουριστική αξιοποίηση, αναφέρουν κυβερνητικές πηγές.

Με βάση το μοντέλο του θεσμού «επιφανείας», το Δημόσιο δεν πωλεί τη γη, αλλά παραχωρεί στον επενδυτή τη δυνατότητα αποκλειστικής εκμετάλλευσης για περίοδο ως και 100 χρόνια. Το συγκεκριμένο μοντέλο έχει εφαρμοστεί επιτυχώς στο εξωτερικό.

Σύμφωνα με την καταγραφή της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου από διασπαρμένα χαρτοφυλάκια 30 διαφορετικών φορέων, με συνολικό αριθμό 80.714 ακινήτων (90% του συνόλου, 100% των διαθέσιμων στοιχείων), στο χαρτοφυλάκιο περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων και 562 νησιά ή νησίδες, συνολικής έκτασης 240.000 στρεμμάτων. Ειδικά ως προς τα νησιά για να γίνει οτιδήποτε χρειάζεται να ξεκαθαριστεί η βούληση της Πολιτείας -κάτι που φαίνεται ότι υπάρχει- και σε δεύτερη φάση να ξεπεραστούν θεσμικά και γραφειοκρατικά εμπόδια, τα οποία είναι προς το παρόν τεράστια.

Δηλαδή χρειάζονται παρεμβάσεις -και μάλιστα ρηξικέλευθες- στο θεσμικό πλαίσιο (π.χ. χρονοβόρες, γραφειοκρατικές και περίπλοκες διαδικασίες, δυσμενές - ασταθές φορολογικό πλαίσιο) και σε νομικά και τεχνικά θέματα (π.χ. καταπατήσεις, αμφισβητήσεις, έλλειψη εθνικού σχεδίου και οριοθέτησης ζωνών ανάπτυξης, περίπλοκες διαδικασίες αδειοδότησης).

Στο πλαίσιο αυτό, οι όποιες κινήσεις για την αξιοποίηση των νησιών που ανήκουν στο Δημόσιο θα ξεκινήσουν από τα πιο «εύκολα» projects, όπως τα νησιά του Ιονίου, τα οποία δεν «κουβαλούν» και την ευαισθησία της γειτνίασης με την Τουρκία. Ωστόσο και σ’ αυτή την περίπτωση ο κατάλογος μικραίνει πολύ λόγω του ότι η περιοχή έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ενωσης Νatura 2000, βάσει του οποίου αρκετά σημεία τους προστατεύονται και δεν επιτρέπεται καμία παρέμβαση.

Δυνάμει πάντως τουλάχιστον 5.700 ελληνικά νησιά μπορεί να αξιοποιηθούν! Δεδομένου ότι στο ελληνικό αρχιπέλαγος υπάρχουν 6.000 νησιά και βραχονησίδες εκ των οποίων μόνο τα 227 κατοικούνται και περί τα 60 είναι ιδιωτικά, τα υπόλοιπα μπορεί να γίνουν αντικείμενο εμπορικής εκμετάλλευσης.

Για πρώτη φορά η ιδέα της πώλησης βραχονησίδων, προκειμένου να επιλυθεί το δημοσιονομικό πρόβλημα της χώρας, έκανε την εμφάνισή της επί κυβερνήσεως Μητσοτάκη την περίοδο 1990-93, η οποία τελικώς δεν προωθήθηκε εξαιτίας των έντονων αντιδράσεων που είχε προκαλέσει η τότε πρωτοβουλία του Γιάννη Παλαιοκρασσά. Έκτοτε επανήλθε και άλλες φορές στο προσκήνιο (βλέπε Αλογοσκούφης, Κατσέλη) ως παραλλαγή (μακροχρόνια μίσθωση), αλλά οι αντιδράσεις δημιουργούσαν ίλιγγο και οι αρμόδιοι έκαναν πίσω.