Οι επιπτώσεις από το «κούρεμα» στην καθημερινότητά μας

Μετά το «κούρεμα», κάθε ευρώ που θα πέφτει έξω ο προϋπολογισμός θα σημαίνει ένα ευρώ επιπλέον έκτακτα μέτρα λιτότητας: φόροι, εισφορές, καθυστερήσεις στις πληρωμές και περικοπές σε μισθούς του δημοσίου, σε συντάξεις και σε κοινωνικά επιδόματα. Και αυτό γιατί στην πραγματικότητα, το δημόσιο χρέος δε μειώνεται αυτόματα όσο λέει το ποσοστό του haircut. Επίσης, το «κούρεμα» δημιουργεί νέες ανάγκες χρηματοδότησης της ελληνικής οικονομίας, τις οποίες θα κληθεί να πληρώσει ο προϋπολογισμός.

Να σημειωθεί ακόμα ότι το «κούρεμα» κατά 50% δεν αφορά όλο το δημόσιο χρέος της Ελλάδας, το οποίο ανέρχεται σε περίπου 350 δισ. Πρέπει να αφαιρεθούν τα δάνεια της τρόικας από το πρώτο μνημόνιο, τα έντοκα γραμμάτια, όσα ομόλογα κατέχει η ΕΚΤ και όσα βρίσκονται σε απλούς ιδιώτες. Έτσι, απομένουν σχεδόν 205 – 210 δισ. Ακόμα και εάν μειωθεί αυτό το κομμάτι του χρέους στο μισό, τότε το συνολικό χρέος ανέρχεται σε 330 δισ. ευρώ. Στην πραγματικότητα το ποσοστό μείωσης του χρέους είναι ακόμα μικρότερο.

Επιπλέον, στα 330 δισ. ευρώ θα πρέπει να προστεθούν 30 δισ. για τη στήριξη των τραπεζών και ένα ποσό για τα Ταμεία.

Για τους λόγους αυτούς, υπολογίζεται ότι με «κούρεμα» 50% το χρέος από 160% του ΑΕΠ φέτος, θα πέσει στο 120% το 2020 και στο 90 -100% το 2030.

Τι συμβαίνει με τα υπόλοιπα δημοσιονομικά μεγέθη; Ένα βασικό μέγεθος που επηρεάζεται θετικά είναι η δημιουργία ενός «μαξιλαριού» 4 δισ. το χρόνο που προκύπτει από τη μείωση του κόστους για πληρωμή τόκων υπό την προϋπόθεση ότι τηρείται αυστηρή δημοσιονομική πολιτική και ότι οι στόχοι δεν πέφτουν έξω ούτε ένα ευρώ. Αυτό βοηθά στην επίτευξη των στόχων για το έλλειμμα του προϋπολογισμού. Όμως δεν παίζει ρόλο στο πρωτογενές έλλειμμα. Δηλαδή στα έσοδα μείον τις δαπάνες για τη λειτουργία του Δημοσίου.

Τι σημαίνει αυτό; Η δημοσιονομική πολιτική λιτότητας και λήψης έκτακτων μέτρων κάθε φορά που ξεφεύγει ο προϋπολογισμός – έστω και για ένα ευρώ – θα συνεχιστεί για όσα χρόνια θα βρίσκεται η Ελλάδα εκτός αγορών.

Τι θα μπορούσε να ρίξει έξω τον προϋπολογισμό; Πολλά. Ένας παράγοντας είναι μία μεγαλύτερη ύφεση με αλυσιδωτές αρνητικές επιπτώσεις. Μία από αυτές είναι η μείωση των εσόδων στα ασφαλιστικά ταμεία και οι αυξημένες ανάγκες για παροχές επιδομάτων. Κάθε μία μονάδα αύξησης της ανεργίας, τα ταμεία χρειάζονται επιπλέον 700 εκατ. επιχορήγηση από τον προϋπολογισμό.

Προϋπολογισμός

Η επόμενη ημέρα του «κουρέματος» αναμένεται να επιφέρει τις παρακάτω εξελίξεις στις δαπάνες του προϋπολογισμού:

1. Υπολογίζεται ότι οι πληρωμές για τόκους θα μειωθούν κατά 1,5 -2% του ΑΕΠ ετησίως. Τα νέα ομόλογα που θα εκδοθούν για να αντικαταστήσουν τα υπάρχοντα, θα έχουν μεγαλύτερο επιτόκιο από τα υφιστάμενα των δανείων, αλλά πολύ μικρότερη ονομαστική αξία.

2. Κρατικές δαπάνες. Η τρόικα υπολογίζει ότι οι δαπάνες θα πρέπει να μειωθούν από το 42% του ΑΕΠ που είναι φέτος, στο 33% του ΑΕΠ το 2020. Αυτό σημαίνει ότι το Δημόσιο θα πρέπει να κόψει άλλα 15 δισ. στα επόμενα χρόνια.

3. Ληξιπρόθεσμες οφειλές: Αβέβαιο είναι ακόμα το κατά πόσο θα πληρωθούν στο ακέραιο τα ομόλογα του ελληνικού Δημοσίου που έχουν στην κατοχή τους οι προμηθευτές του Δημοσίου, αν και υπάρχει η άποψη ότι τα ομόλογα αυτά δε θα συμμετάσχουν στο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους.

Ασφαλιστικό

Στο τέλος του 2012 ή και νωρίτερα το ασφαλιστικό σύστημα που σήμερα γνωρίζουμε θα αρχίσει να αποτελεί μία ανάμνηση σε ένα συνταξιοδοτικό μέλλον πολύ διαφορετικό. Με χαμηλότερες συντάξεις, κατάργηση των ευνοϊκών παροχών που διατηρούν ακόμα τα Ειδικά Ταμεία, απάλειψη της πρόωρης συνταξιοδότησης, μειωμένες ασφαλιστικές εισφορές, αυξημένη ανταπόδοση εσόδων – παροχών και λιγότερα έσοδα από κοινωνικούς πόρους.

Καταθέσεις – δάνεια

Πλήρως εγγυημένες είναι οι καταθέσεις στις ελληνικές τράπεζες, ακόμα και μετά το γενναίο «κούρεμα» του 50% που συμφωνήθηκε στη σύνοδο κορυφής, ενώ καμία επίπτωση δε θα έχει η συμφωνία στα υφιστάμενα δάνεια προς τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, που δε θα επηρεάζονται τεχνικά από το haircut.

Πηγή: skai.gr