Κυριακή 4 Οκτωβρίου 2015

Διαδρομές στις «Ηπειρωτικές Όχθες» και τα τοξωτά γεφύρια της Ηπείρου


Διοργανώθηκε και φέτος, για μία ακόμα φορά, το Πολιτιστικό-Περιβαλλοντικό διήμερο της Πανηπειρωτικής Σ.Ε. με θέμα και προορισμό τις  «ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΕΣ ΟΧΘΕΣ». Η εκκίνηση έγινε στην Κακαβιά, 10 η ώρα το πρωί,  στις 11/8/15 και κατέληξε στη Δερβιτσιάνη Δερόπολης, όπου μας υποδέχτηκαν ντόπια πολυφωνικά συγκροτήματα (οικογένεια Δέδε Γιάννη, Αθηνάς κ.λ.π.) και η κομπανία του Τάσου Μαγκλάρα! Επικεφαλής του συντονισμού ο έφορος Πολιτισμού της Π.Σ.Ε. κ. Αλέξης Λαμπρίδης. Συνοδοί της αποστολής εκτός των μελών της πολυφωνικής Ομάδας «ΧΟΑΝΙΑ» και της υποφαινόμενης, εκπροσωπούσης την ΕΕΛ, ο πρόεδρος της Π.Σ.Ε. κ. Γ. Δόσης, ο πρόεδρος του Συλλόγου Ηπειρωτών Κορινθίας "η ΠΙΝΔΟΣ" αρχιτέκτων Β. Ματάτσης,  ο επικεφαλής της Λέσχης φίλων θεάτρου Λουτρακίου "ΕΚΦΡΑΣΗ" Αγαμέμνων Χαρίτων, η αρχιτεκτόνισσα Βάσω Παπαφωτίκα με την παρέα της  κ.α. 

Εκεί, μας υποδέχτηκαν με ενθουσιασμό οι ντόπιοι κάτοικοι, μεταξύ των οποίων ο υπεύθυνος του Πολιτιστικού Κέντρου Δερβιτσάνης κ. Ντάκος Ευάγγελος, εκπρόσωποι του χωριού Δερβιτσιάνη, εκπρόσωποι της Ομόνοιας, ο υπεύθυνος της έδρας της Ελληνικής γλώσσας και πολιτισμού στο πανεπιστήμιο Αργυροκάστρου, κ. Παναγιώτης Μπάρκας και πολλοί άλλοι Δεροπολίτες και Δεροπολίτισσες!»

Εκεί, στην κατάμεστη, ανακαινισμένη με δαπάνες του Ελληνικού κράτους, το έτος 2000, αίθουσα εκδηλώσεων του Πολιτιστικού Κέντρου Δερβιτσάνης, πραγματοποιήθηκε μία σπουδαία, παραδοσιακή εκδήλωση,  ψυχαγωγικού αλλά και διεκδικητικού χαρακτήρα, αφού αναλυτικά εκτέθηκαν τα αιτήματα και οι αγώνες της Π.Σ.Ε. σχετικά με την αναγνώριση του πολυφωνικού τραγουδιού, ως ζωντανού μνημείου πολιτισμού της Ηπείρου και της Ελλάδας γενικότερα από την ΟΥΝΕΣΚΟ και τη συμβολή της στη διατήρησή του.

Το κοινό της Δερβιτσάνης. Πρώτη θέση μπροστά, από αριστερά καθώς κοιτάμε,  ο καθηγητής Πανεπιστημίου Αργυροκάστρου Παναγιώτης Μπάρκας και δίπλα του ο Βορειοηπειρώτης ποιητής Ανδρέας Ζορμπαλάς.

Για φαγητό καταλήξαμε στο χωριό Σωτήρα, τόπο καταγωγής του σκηνοθέτη Αλέξη Λαμπρίδη, στα Ελληνο-αλβανικά σύνορα, ακριβώς πίσω από τον δικό μας Τσαμαντά! Πλούσια, πυκνή βλάστηση, δροσιά, κρύα, πεντακάθαρα νερά, πηγές κελαρυστές, πετρόκτιστα καμπαναριά κι εκκλησιές, πολυφωνικό τραγούδι (πριβέ) και .... για φαγητό σαλάτες με γνήσια περιβολικά φρεσκοκομμένα από τον κήπο του κυρ-Βαγγέλη του ταβερνιάρη, που μα την αλήθεια, ιδέα δεν είχε από ....τουριστική εκμετάλλευση!!!!!

Από τον επίγειο παράδεισο που ακούει στο όνομα "Σωτήρα", αναχωρήσαμε όσο πιο σύντομα γινόταν, αφού πρώτα ο σκηνοθέτης μας οργάνωσε μια σύντομη "πολυφωνία Χοανίας" που την εγκλώβισε κι αυτή στη χοάνη της βιντεοκάμεράς του. Στη συνέχεια μας περίμενε τo προσκύνημα της αρχιτεκτονικής μας παράδοσης, όπως μοναδικά αποτυπώθηκε και διαιωνίστηκε στα πετρόκτιστα γεφύρια της Ηπείρου!

Πρώτη στάση στο μονότοξο γεφύρι του Κοκόρου, στη διαδρομή προς το Κεντρικό Ζαγόρι... Κι εκεί, ξανά το πολυφωνικό τραγούδι της «χοανίας» αντιλάλησε την πίκρα, το μόχθο και τις θυσίες των κτιστάδων της πέτρας και του πρωτομάστορα του γεφυριού της Άρτας.... Η νύχτα μας πήρε στο γεφύρι του «καλογερικού» λίγο πριν από τους Κήπους. Ένα τρίτοξο, καλαίσθητο γεφύρι, από τα μοναδικά του είδους του, χτισμένο το 1814, με οδοντωτά περβάζια και με χαρακτηριστική την αρμονική παράταξη των τριών τόξωντου...

Η οικογένεια Δέδε, πολυφωνίζει...
Εκεί, μας ακολούθησε η υπέροχη κομπανία του Τάσου Μαγκλάρα που με τους συγκλονιστικούς γόους του κλαρίνου του, να συνοδεύουν τη Μούσα της Λαϊκής μας Ποίησης, της ανθολογημένης από τον καταπληκτικό στο είδος του καθηγητή Σπύρο Μαντά, έκανε τα φυλλοκάρδια μας , τα γύρω βουνά και τις πέτρες να ραγίζουν...Λες κι ήταν ένα μοιρολόι κι ένας ασυγκράτητος θρήνος για το γειτονικό μονότοξο γεφύρι της Πλάκας που δεν άντεξε τις κακουχίες και σωριάστηκε συντρίμια στον Άραχθο ποταμό... Εκεί και για τον ίδιο λόγο, ήχησε ξανά ο σπαραγμός του πολυφωνικού μας .........   

Την επόμενη μέρα, μας βρήκε το μεσημέρι στο προκαθορισμένο σημείο συνάντησης: Στο γεφύρι της Πλάκας! στα συντρίμια του! Όχι για να θρηνήσουμε άλλο, μα για να βάλουμε τα θεμέλια της αναστήλωσής του! Σκυταλοδρόμοι κι αγωνιστές να ενώσουμε τις φωνές μας με όλους όσους θέλουν, μπορούν και διατίθενται να βάλουν το λιθαράκι τους γι αυτό το σκοπό. Και όχι μόνο: Απώτερος στόχος και τελική επιδίωξη αυτής της κίνησης είναι η άμεση μελέτη συντήρησης και η αποκατάσταση των ζημιών και βλαβών όλων  των τοξωτών γεφυριών της Ηπείρου, προτού καταρρεύσουν κι αυτά, το ένα μετά το άλλο. 

Ο Κ.Μπατσής σέρνει πρώτος το χορό στο γεφύρι της Πλάκας, αισίοδοξος για την σύντομη αναστήλωσή του!
Εκεί παρόντες, ο πρόεδρος της Π.Σ.Ε. Γ. Δόσης, εκεί ο Δήμαρχος Βορείων Τζουμέρκων Γ. Σεντελές, εκεί ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Τζουμερκιωτών Χρ. Λαναράς, εκεί ο Τζουμερκιώτης καθηγητής του ΕΜΠ κ. Δ. Καλιαμπάκος, όλοι συντεταγμένοι στον ίδιο στόχο που με τους χαιρετισμούς, τις ομιλίες και τις τοποθετήσεις τους, τον κατέστησαν απόλυτα σαφή και κατανοητό.

Εκεί και ο γνωστός καλλιτέχνης Γιώργος Μεράντζας με την απίθανη φωνή και κουλτούρα και το πολυφωνικό σύνολο η "Χοανία" για να ενδυναμώσουν και να τονώσουν την πίστη μας στην παράδοση  .. Ο απολογισμός της έως τώρα δράσης σε αυτή την κατεύθυνση προοιωνίζει θετικό αποτέλεσμα που, σύμφωνα με την ενημέρωση που είχαμε από τους καθ’ ύλην αρμοδίους, θα το δούμε πολύ σύντομα να παίρνει σάρκα και οστά...Το ευχόμαστε ολόψυχα!

   Μαργαρίτα Φρονιμάδη-Ματάτση
Αρχ/των-ποιήτρια

Δεν υπάρχουν σχόλια: