Τρίτη 9 Αυγούστου 2011

Πόλεμος κατά των κουνουπιών με όλα τα μέσα

Ως ένας σοβαρός κίνδυνος δημόσιας υγείας στοχοποιείται και επισήμως το έως πρόσφατα απλώς ενοχλητικό στη συνείδηση του κόσμου κουνούπι, με τις αρμόδιες αρχές να επιδίδονται σε «ανελέητο» κυνήγι του δίπτερου εντόμου. Πέρυσι για πρώτη φορά κουνούπι «έφερε» στη χώρα μας τον ιό του Δυτικού Νείλου, προκαλώντας επιδημία στην Κεντρική Μακεδονία, με σωρεία κρουσμάτων λοίμωξης σε ανθρώπους. Εφέτος έκανε ξανά την εμφάνισή του, με μία σημαντική διαφορά: την εξάπλωσή του σε ολόκληρη σχεδόν τη χώρα.

Στο πλαίσιο αυτό, οι αρμόδιες αρχές εντείνουν την προσπάθεια για αντιμετώπιση του φαινομένου. Μία προσπάθεια που εφέτος, λόγω των ειδικών συνθηκών, επιχειρήθηκε να ξεκινήσει νωρίς με ψεκασμούς - κωνωποκτονίες αλλά και στενή παρακολούθηση του «εχθρού».

Ήδη, όπως τόνισε ο γενικός γραμματέας Δημόσιας Υγείας του υπουργείου Υγείας, κ. Αντώνης Δημόπουλος, και με αφορμή την «επιδημία» του ιού του Δυτικού Νείλου, έχουν στηθεί 100 Κέντρα - Παρατηρητήρια σε όλη τη χώρα με ειδικές «παγίδες» για κουνούπια, αλλά και με πτηνά (περιστέρια και κότες), τα οποία ως πιο ευαίσθητα στον ιό «καταδεικνύουν» αμέσως την επέλαση των κουνουπιών-φορέων.

Οι παγίδες με τα κουνούπια αποστέλλονται στα ειδικά κέντρα (εργαστήρια Μικροβιολογίας ΑΠΘ και Πανεπιστημίου Αθηνών και στο εργαστήριο παρασιτολογίας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας) προκειμένου να γίνει μοριακός έλεγχος που θα δείξει εάν είναι φορείς του ιού.

Στο πλαίσιο αυτό ήδη έχουν ελεγχθεί περισσότερα από 37.000 κουνούπια, και αξίζει να σημειωθεί ότι δίπτερα αρθρόποδα «φορείς» του ιού είχαν ήδη εντοπιστεί από τις 23 Ιουνίου. Το πρώτο όμως εργαστηριακά επιβεβαιωμένο κρούσμα σε άνθρωπο αναφέρθηκε στο Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) έναν μήνα αργότερα, στις 26 Ιουλίου, και αφορούσε κάτοικο της Καρδίτσας.

Τα «όπλα»
Τα όπλα που διαθέτει η χώρα είναι οι ψεκασμοί για τους οποίους είχε επιστήσει την προσοχή το υπουργείο Υγείας στις αρμόδιες αρχές από τον περασμένο Μάρτιο. Ακόμα και σήμερα όπου παρατηρείται, με βάση το δίκτυο παρατηρητηρίων, μεγάλη συσσώρευση μολυσμένων κουνουπιών, επεμβαίνει το KΕΕΛΠΝΟ με επιπλέον ψεκασμούς.

Εκτός από τις κεντρικές παρεμβάσεις, σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και η τήρηση ορισμένων βασικών οδηγιών προστασίας από τους πολίτες και η οποία φαίνεται ότι σε μεγάλο ποσοστό οδήγησε στη φετινή «καθυστέρηση» εμφάνισης κρούσματος του ιού του Δυτικού Νείλου σε άνθρωπο, παρά το γεγονός ότι τα «μολυσμένα» κουνούπια κυκλοφορούσαν από τον Ιούνιο. Οι οδηγίες αυτές αφορούν στη χρήση εντομοαπωθητικών στο δέρμα και εντομοκτόνων στον αέρα, την επιλογή μακρυμάνικων ρούχων και παντελονιών, την τοποθέτηση αντικουνουπικών πλεγμάτων, τη χρήση ανεμιστήρων και κλιματιστικών και την απομάκρυνση στάσιμων υδάτων π.χ. από τον κήπο.

Στα Γιάννενα
Και στην πόλη μας, σύμφωνα με κατοίκους, μπορεί να μην υπάρχει μεγάλη συσσώρευση κουνουπιών, καθώς γίνονται ψεκασμοί, ωστόσο υπάρχουν αρκετοί συμπολίτες που μετά από τσίμπημα, αναγκάστηκαν να επισκεφθούν νοσοκομείο για να αντιμετωπίσουν την τοπική αντίδραση. Τα συμπτώματα είναι έντονα και ενοχλητικά και αυτοί που «υποφέρουν» περισσότερο είναι τα μικρά παιδιά, τα οποία είναι και πιο ευαίσθητα.

Παρέμβαση Ν.Δ.
Αδιαφορία για το θέμα των κουνουπιών καταλογίζει στην κυβέρνηση ο αρμόδιος τομεάρχης της ΝΔ Αθ. Γιαννόπουλος.

Όπως επισημαίνει ο βουλευτής Φθιώτιδας, «η επιδημία του ιού του Δυτικού Νείλου από πέρυσι, εγκαταστάθηκε πλέον επίσημα και στην Ελλάδα, λόγω της κλιματικής αλλαγής. Αφορά τόσο ανθρώπους, όσο και το ζωικό κεφάλαιο. Και για το λόγο αυτόν έχει δυστυχώς προβλέψιμες αρνητικές συνέπειες, όχι μόνον στη δημόσια υγεία, αλλά και τον τουρισμό και την οικονομία».

Σύμφωνα με τον κ. Γιαννόπουλο, η ΝΔ επεσήμανε έγκαιρα το πρόβλημα, χωρίς ωστόσο να υπάρξει απάντηση ή έγκαιρη λήψη των απαιτούμενων μέτρων από πλευράς της κυβέρνησης.

Βασικό έγκαιρο μέτρο, τονίζει, θα ήταν η εντομοκτονία αμέσως μετά τον χειμώνα (Μάρτιο ή Απρίλιο) όταν θα μπορούσε να μειωθεί δραστικά ο αριθμός των νυμφών των κουνουπιών, κάτι όπως που έγινε και «τώρα γίνονται εντομοκτονίες με καθυστέρηση και με ελικόπτερα στην καρδιά του θέρους σε κατοικούμενες από παραθεριστές περιοχές. Εντομοκτονίες βεβιασμένες, με μεγάλη πρακτική δυσκολία για αποτελέσματα και με πραγματικούς κινδύνους για τη δημόσια υγεία». 

Επίσης, προσθέτει ο βουλευτής της ΝΔ, «βεβιασμένα το υπουργείο Υγείας, με την ακυβέρνητη υπηρεσία αιμοδοσίας, επιδιώκει -κατόπιν εορτής- την ανάπτυξη προγράμματος ελέγχου του αίματος των μεταγγίσεων», εκτιμώντας πως όλα αυτά φανερώνουν «μεγάλη ανευθυνότητα, έλλειψη σχεδιασμού, προγραμματισμού και απουσία ουσιαστικού ενδιαφέροντος για ένα σοβαρό πρόβλημα με το οποίο θα ζούμε τα επόμενα χρόνια». 

Καταλήγοντας, ο κ. Γιαννόπουλος καλεί τον αρμόδιο υπουργό Ανδρέα Λοβέρδο να ασχοληθεί με τα πραγματικά προβλήματα που αφορούν κάθε πολίτη. «Ας μαζέψει ό,τι μπορεί από το τέλμα στο οποίο οδήγησε τη Δημόσια Υγεία κι ας βελτιώσει τις υπηρεσίες Υγείας του ελληνικού λαού», σημειώνει χαρακτηριστικά.

Οδηγίες από το KΕΕΛΠΝΟ
Τι μπορώ να κάνω για να αποφύγω τη μόλυνση;

- Να αποφεύγω τα τσιμπήματα των κουνουπιών
- Χρήση εντομοαπωθητικών στο ακάλυπτο δέρμα και πάνω από τα ρούχα.
Χρησιμοποιούνται δραστικές ουσίες, μεταξύ των οποίων το DEET (Ν.Ν διεθυλο-
μετα-τολουαμίδη), ικαριδίνη ή πικαριδίνη (Picaridin (KBR 3023)) και φυσικές
ουσίες όπως αιθέρια έλαια ευκαλύπτου (που όμως έχουν σχετικά μειωμένη
εντομοαπωθητική δράση). Ο χρόνος δράσης των εντομοαπωθητικών ουσιών
κυμαίνεται από 1 έως 4-5 ώρες. Για τα εντομοαπωθητικά που περιέχουν DEET
προτιμώνται τα σκευάσματα με συγκέντρωση 30-50% για τους ενήλικες και 10-
30% για τα παιδιά. δεν υπάρχει αντένδειξη για τη χρήση σε εγκύους και
θηλάζουσες μητέρες, ενώ δεν συστήνεται η χρήση τους στα βρέφη μέχρι 2
μηνών. Τα εντομοαπωθητικά προϊόντα πρέπει να επαλείφονται μετά τα
αντιηλιακά, και δεν πρέπει να έρχονται σε επαφή με το στόμα, τα μάτια και το
βλεννογόνο της μύτης. Σε όλες τις περιπτώσεις, πρέπει να ακολουθούνται οι
οδηγίες του κατασκευαστή.
- Χρήση εντομοκτόνων στον αέρα. Περιέχουν πυρεθρινοειδή (π.χ. περμεθρίνη),
ουσίες που προσβάλλουν το νευρικό σύστημα των εντόμων και τα
αποπροσανατολίζουν. Κυκλοφορούν στο εμπόριο στις εξής μορφές: αερόλυμα
(αεροζόλ), ταμπλέτες, εξατμιζόμενο διάλυμα, σπιράλ («φιδάκια») κλπ. Πρέπει να
τηρούνται οι οδηγίες του κατασκευαστή. Δεν πρέπει να εφαρμόζονται στο δέρμα.
- Προσοχή κατά τις σημαντικότερες ώρες έκθεσης στα τσιμπήματα. Τα
περισσότερα είδη κουνουπιών που μεταφέρουν τον ιό τσιμπούν από το
σούρουπο μέχρι το χάραμα.
- Χρήση κατάλληλων ενδυμάτων. Ρούχα που καλύπτουν όσο περισσότερο
γίνεται το σώμα (μακριά μανίκια και παντελόνια). Πιο αποτελεσματικά είναι τα
ανοιχτόχρωμα και φαρδιά ρούχα.
- Συχνά λουτρά καθαριότητας για την απομάκρυνση του ιδρώτα.
- Να αποφεύγω τα κουνούπια στο σπίτι.
- Αντικουνουπικά πλέγματα (σίτες που εμποδίζουν την δίοδο κουνουπιών) στα
ανοίγματα του σπιτιού (π.χ. παράθυρα, φεγγίτες, αεραγωγοί τζακιού) και
περιοδικός έλεγχος και συντήρησή τους.
- Χρήση κουνουπιέρας σε περιοχές με μεγάλη πυκνότητα κουνουπιών ή σε
περιπτώσεις που αντενδείκνυται η χρήση άλλων προστατευτικών μέσων (όπως
χρήση εντομοαπωθητικών σε βρέφη <2μηνών). Είναι πιο αποτελεσματικές, όταν
είναι εμβαπτισμένες σε εντομοαπωθητικό.
- Απομάκρυνση του στάσιμου νερού από λεκάνες, βάζα, γλάστρες, παλιά
λάστιχα, υδρορροές και άλλα μέρη του κήπου, ώστε να μην έχουν πρόσβαση τα
κουνούπια σε λιμνάζοντα νερά που αποτελούν σημεία εναπόθεσης των αυγών
τους. Σημειώνεται ότι ακόμα και το έδαφος που παραμένει για μεγάλα διαστήματα
υγρό μπορεί να αποτελέσει σημείο εναπόθεσης αυγών.
- Χρήση ανεμιστήρων ή κλιματιστικών. Ο δροσερός αέρας μειώνει τη
δραστηριότητά των κουνουπιών, αλλά δεν τα σκοτώνει. Η χρήση ανεμιστήρων
(ιδίως οροφής) δυσχεραίνει την προσέγγιση των εντόμων.
- Καλό κούρεμα γρασιδιού, θάμνων, φυλλωσιών (σημεία που βρίσκουν
καταφύγιο ενήλικα κουνούπια).
- Χρήση λαμπτήρων κίτρινου χρώματος για το φωτισμό εξωτερικών χώρων
(προσελκύουν λιγότερο τα κουνούπια).

Βίκυ Κώστα
Δημοσιογράφος στα "Πρωινά Νέα"

Δεν υπάρχουν σχόλια: