Κυριακή 4 Σεπτεμβρίου 2011

Απαραίτητες οι αντιπλημμυρικές παρεμβάσεις στο λεκανοπέδιο των Ιωαννίνων


 * Του Βασίλη Βλέτσα
Η πόλη μας, για πολλούς γνωστούς λόγους, όπως αυθαίρετη δόμηση, πυρκαγιές, μπαζώματα ρεμάτων, καταπατήσεις, απαξίωση των ΤΟΕΒ και ΓΟΕΒ, κατασκευή της Εγνατίας Οδού, έλλειψη αναγκαίων αντιπυρικών έργων και ανεπάρκεια των κατασκευασμένων κλπ, δεν διαθέτει σήμερα ικανοποιητική θωράκιση αντιπλημμυρικής προστασίας. Τα αντιπλημμυρικά έργα και οι επεμβάσεις που κατασκευάστηκαν και συνεχίζονται να κατασκευάζονται αποσπασματικά και ανορθόδοξα, δεν ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες και στις συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί με αποτέλεσμα τα έργα αυτά να μην καλύπτουν πλέον τις ανάγκες για τις οποίες είχαν αρχικά σχεδιαστεί. Αυτή την εικόνα παρουσιάζει και ο νέος ενιαίος Δήμος Ιωαννιτών. 
Μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές του Ιουλίου και Αυγούστου που έπληξαν μεγάλο μέρος του Δήμο Ιωαννιτών και προκάλεσαν βλάβη στο φυσικό περιβάλλον, κυρίως στη βλάστηση (δενδρώδη, θαμνώδη και ποώδη) των λόφων και των ενδιάμεσων πεδινών περιοχών, η αγωνία των κατοίκων για το τι θα γίνει με τις πρώτες βροχοπτώσεις είναι έκδηλη. Το “κάψιμο” της βλάστησης αντιστοιχεί στο “σπάσιμο” του πιο δυνατού κρίκου της αλυσίδας που κρατούσε την περιοχή σε ισορροπία και αρμονία με συνέπεια το έδαφος της περιοχής να γίνει ευάλωτο στη διάβρωση από τις βροχές που θα ακολουθήσουν. Σύμφωνα με τους ειδικούς, μετά τις πυρκαγιές, η ποσότητα του νερού που καταλήγει στις κατοικημένες περιοχές είναι έως και 3 φορές μεγαλύτερη σε σχέση με την περίοδο που υπήρχε βλάστηση. Δεδομένου των μεγάλως κλίσεων των πλαγιών των λόφων υπάρχει άμεσος και συνεχής κίνδυνος από τις αναμενόμενες βροχοπτώσεις να δημιουργηθούν σοβαρότατα προβλήματα. Όπως, να διαβρωθούν και να παρασυρθούν τα εδάφη από τις γυμνές πλέον καμένες περιοχές και να προκληθούν ανεξέλεγκτες καταστροφικές πλημμύρες με ανυπολόγιστες ζημιές στις αστικές και γεωργικές περιοχές, στα έργα υποδομής και πολιτιστικής κληρονομιάς με ανυπολόγιστες συνέπειες. Ακόμα, υπάρχει ο κίνδυνος να προκληθούν κατολισθήσεις που θα επηρεάσουν σημαντικά κατοικημένες περιοχές, τα υφιστάμενα και προγραμματισμένα έργα υποδομής.
        Καθίσταται, επομένως, επιτακτική ανάγκη του Δήμου Ιωαννιτών, στα πλαίσια των σχετικών αρμοδιοτήτων του, να αναλάβει δράσεις άμεσες προσωρινής ανακούφισης από πιθανές μεγάλες βροχοπτώσεις στις καμένες και όχι μόνο περιοχές του Δήμου, αλλά και κατασκευής αντιπλημμυρικών έργων μεγαλύτερης εμβέλειας, τα οποία θα απαιτήσουν μεν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, αλλά θα αντιμετωπίσουν το πρόβλημα οριστικά.
       Αναγκαιότητα, λοιπόν, του Δήμου να έρθει σε συνεννόηση με τα τοπικά συμβούλια για να προβεί στον άμεσο καθαρισμό των αποστραγγιστικών τάφρων, καθώς και των ρεμάτων, όλων των δημοτικών διαμερισμάτων, ώστε η ροή των υδάτων να μην δυσχεραίνεται, καθώς σε αρκετές περιπτώσεις η απόφραξη οδηγεί σε πλημμύρες. Χρειάζεται, επίσης, οριοθέτηση και διευθέτηση των ρεμάτων ακόμα και για περιοχές εκτός σχεδίου για να γνωρίζουν οι ιδιοκτήτες τα όρια δόμησης. Πρέπει επίσης, άμεσα να καθαριστούν οι αποστραγγιστικοί αύλακες ή να αντικατασταθούν, όπου κρίνετε αναγκαίο, με νέους αγωγούς όμβριων υδάτων ώστε τα βρόχινα νερά να καταλήγουν ανεμπόδιστα στους αποδέκτες. Τέλος, θα πρέπει να εξεταστεί η κατασκευή αντιδιαβρωτικών έργων προστασίας των πρανών με την κατασκευή αναβαθμών από συρματοκιβώτια ή από σκυρόδεμα σε κατάλληλες θέσεις, για την συγκράτηση φερτών υλικών στις καμένες περιοχές.
Μακροπρόθεσμα είναι ανάγκη να εκπονηθεί μια συνολική μελέτη, με επικαιροποιημένες υδρολογικές μελέτες και με αξιολόγηση των βροχομετρικών στοιχείων, για να δώσει οριστική λύση στα πλημμυρικά φαινόμενα που ταλαιπωρούν τους κατοίκους της πόλης των Ιωαννίνων.
Απαιτείται χαρτογράφηση του υδρογραφικού δικτύου και τον επικίνδυνων σημείων για πλημμύρες, κατολισθήσεις και καταπτώσεις. Όπως ακόμα, καταγραφή-αξιολόγηση των υφιστάμενων και υπό μελέτη αντιπλημμυρικών έργων, έτσι ώστε η κατασκευή νέων έργων (π.χ. η δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου αγωγών όμβριων υδάτων που θα καλύπτει με επάρκεια τον νέο δήμο ή έργα αποστράγγισης οδικών αξόνων κλπ.), θα συμπληρώσουν την αντιπλημμυρική προστασία της πόλης.
Η αναδάσωση των καμένων εκτάσεων, η δεντροφύτευση τμήματος περιφερειακά της πόλης με σκοπό την μελλοντική δημιουργία ενός ακόμη αλσυλλίου, καθώς και η εξέταση της δυνατότητας δημιουργία μικρής λίμνης ανάσχεσης των υδάτων στην κοιλάδα που εκτείνετε από το Σταυράκι και τα Σεισμόπληκτα έως το Μπιζάνι και την Πεδινή, έχουν διπλό στόχο, καταρχήν, την οριστική λύση του προβλήματος των όμβριων και δεύτερον, την ανάπλαση της περιοχής και την δημιουργία ενός επιπλέον ψυχαγωγικού πάρκου. Αναμφισβήτητα, θα ήταν μια περιβαλλοντική παρέμβαση που θα επένδυε μελλοντικά στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων.
Σε μια περίοδο εξαιρετικά δύσκολη τόσο σε εθνικό επίπεδο, όσο και σε δημοτικό, η πρόταση μεγάλων έργων φαντάζει μη υλοποιήσιμη. Αντίδοτο στην γενική απραξία που επικρατεί σήμερα είναι η αξιοποίηση όλων των χρηματοδοτικών εργαλείων σε συνδυασμό με την επένδυση στην επιστημονική γνώση και στον εθελοντισμό του ανθρώπινου δυναμικού που διαθέτει η περιοχής μας.

*ΒΛΕΤΣΑΣ Βασίλης
  Αντιπρόεδρος (Δ.Σ)

Δεν υπάρχουν σχόλια: