Κυριακή 22 Ιανουαρίου 2012

Το χρέος της κυβέρνησης


Την κρισιμότερη φάση του διανύει το «ελληνικό πείραμα», καθώς το μαχαίρι της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους («κούρεμα») φτάνει στο κόκαλο. Οι τραπεζίτες ζητούν υψηλά επιτόκια, αλλά οι «πλούσιες» χώρες, οι οποίες πληρώνουν τον λογαριασμό, αντιδρούν για να μην κληθούν να καλύψουν τη διαφορά που θα προκύψει. Διότι είναι πλέον δεδομένο ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να αποπληρώσει το χρέος της στο ύψος που είναι σήμερα. 
Η υπόθεση δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, αλλά είναι ενδεικτική των προβλημάτων που θα αντιμετωπίσει ο «πλανήτης χρήμα» καθώς η κρίση χρέους θα οξύνεται. Το «τέρας των αγορών» δεν πρόκειται να ικανοποιηθεί. Και έπειτα από 30 χρόνια απελευθέρωσης των αγορών και ασυδοσίας του χρηματοπιστωτικού κλάδου, η «φούσκα» των χρεών έχει μπλέξει όλους σε ένα κουβάρι: μεγάλες τράπεζες, ασφαλιστικές, κερδοσκοπικές εταιρείες, ακόμα και οι αποταμιεύσεις εργαζομένων (συνταξιοδοτικά ταμεία που επενδύουν τα διαθέσιμά τους) είναι όλα συνδεδεμένα παγκοσμίως μέσω της αγοράς χρήματος. 

Και το δίλημμα θα υπάρχει διαρκώς: θα «γράψουν» ζημιές όλοι αυτοί ή θα κληθούν οι φορολογούμενοι να πληρώσουν τον λογαριασμό με διάφορους τρόπους; Είτε πρόκειται για τα ψηλά επιτόκια που ζητούν οι «αγορές» προκειμένου να δανείσουν π.χ. την Ιταλία, είτε πρόκειται για περικοπές στις συντάξεις και τους μισθούς προκειμένου να μπορεί το κράτος να εξυπηρετεί τα χρέη, το βάρος πέφτει στους πολίτες.

Το πρόβλημα, βέβαια, απασχολεί τώρα περισσότερο τους Ευρωπαίους παρά την Ελλάδα, η οποία «ακολουθεί» τη γραμμή που χαράσσουν οι ισχυροί, οι οποίοι πληρώνουν και τον λογαριασμό. 

Ωστόσο, η χώρα μας δεν παύει να είναι καθοριστικός παράγων στη διαπραγμάτευση. Στο κάτω-κάτω, εάν το «πακέτο» δεν διασφαλίζει τα συμφέροντά μας, μπορούμε να το απορρίψουμε. 

Ακόμα και εάν το «κούρεμα» εξελιχθεί με επιτυχία και με χαμηλό επιτόκιο, το πρόβλημα του χρέους δεν θα λυθεί διαμιάς. Οι οφειλές θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα και θα χρειαστούν μακροχρόνιες προσπάθειες, περικοπές στο κράτος και πώληση κρατικής περιουσίας για να «εξαγοράσουμε» επιπλέον χρέος και να το περιορίσουμε στο 120% του ΑΕΠ το 2020. Ακόμα και στο επίπεδο εκείνο, όμως, το χρέος θα είναι εξαιρετικά υψηλό. Και η προσπάθεια θα πρέπει να συνεχιστεί για αρκετά χρόνια. 

Επομένως, το χρέος της κυβέρνησης τη στιγμή αυτή είναι να διασφαλίσει ότι το «πακέτο» θα καλύπτει ορισμένες προϋποθέσεις. 

Να υπάρχουν οι προϋποθέσεις ώστε η χώρα να αναπτύσσεται, να έχει εισόδημα ώστε να μπορεί να καλύπτει τις ανάγκες της και να αποπληρώνει και το χρέος. 

Να διασφαλιστούν οι εθνικοί πόροι και η εθνική περιουσία. 

Η διαχείριση της εσωτερικής υποτίμησης (απαξίωση εισοδημάτων, τιμών και περιουσίας) να είναι ισόρροπη και κατανεμημένη στην κοινωνία με τρόπο που δεν θα οξύνει αλλά θα αμβλύνει τις διαφορές. Διαφορετικά, η χώρα μας δεν θα καταφέρει να ξεφύγει από τα αδιέξοδα, και σε λίγο καιρό θα συζητάμε πάλι για νέα αναδιάρθρωση του χρέους.


Γ. Χ. Παπαγεωργίου

Δεν υπάρχουν σχόλια: